ប្រាសាទបន្ទាយស្រី
ប្រាសាទនេះ ស្ថិតនៅទិសឥសាន្តនៃក្រុងអង្គរធំ(ប្រាសាទបាយ័ន) ចំងាយ២៥គម ក្នុងភូមិបន្ទាយស្រី ឃុំបន្ទាយស្រី ស្រុកបន្ទាយស្រី ដែលសង់ឡើងនៅស.វទី១០(៩៦៧) ដោយព្រះបាទ រេជិន្រ្ទវរ័្មនទី២ និងព្រះបាទ ជ័យវរ្ម័នទី៥ ដើម្បីឧទ្ធិសដល់ព្រះសិវៈ។ប្រវត្តិសង្ខេបប្រាសាទបន្ទាយស្រី
ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ជាប្រាសាទដ៏សែនមនោរម្យ ហើយគឺជារមណីយដ្ឋានដែលគេចូលចិត្តបំផុត។ប្រាសាទនេះតូចពិតមែន តែមានសម្រស់ពេសសគួរឲ្យចង់គយគន់ ដែលនៅគង់វង្សជារៀងរហូតមក តែប្រាសាទនេះមានទំហំតូច ហើយប្រកបទៅដោយចម្លាក់ក្បូរក្បាច់រចនា មានឧត្តមភាពខ្ពង់ខ្ពស់ក្រៃលែង។ ដូច្នេះហើយ បានជាអ្នកបុរាណវិទ្យាជនជាតិបារាំងជាច្រើននាក់ ដែលបានធ្វើការស្រាវជ្រាវប្រាសាទក្នុងតំបន់អង្គរ បានមូលមតិគ្នាជាឯកច័្ឆន្ទថា ប្រាសាទបន្ទាយស្រីគឺប្រៀបបានទៅនឹងត្បូងមួយដុំ ដែលមានតម្លៃក្រៃលែងរកវត្ថុអ្វីមួយមកប្រៀបផ្ទឹមពុំបានឡើយ ហើយគឺជារតនៈ វត្ថុមួយដែលបានបង្កប់ខ្លួននៅក្នុងស្នាដៃនៃសិល្បៈខ្មែរយើងកាលពី សម័យដើម។
ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ស្ថាបនាឡើង ដោយព្រាហ្មណ៍ម្នាក់ឈ្មោះថា យជុវរៈហ ត្រូវជាចៅប្រុសបង្កើតរបស់ព្រះបាទ ហសវរ័្មនទី២។ បើយោងទៅតាមការអត្ថាធិប្បាយរបស់អក្សរចារិកនៅនឹងប្រាសាទបាន បញ្ជាក់ថា ក្បូរក្បាច់រចនាប្រាសាទនេះ បានចម្លងរបៀបពីប្រទេសឥណ្ឌា ផ្ទៃមុខរបស់ចម្លាក់បដិមាមានទឹកមុខញញឹមស្រស់បស់ ដែលស្ថាបនាឡើងពីថ្មភក់រឹងម្យ៉ាងពណ៌ស៊ីជម្ពូ ដែលគេធ្វើតាមរបៀបឆ្លាក់នៃចម្លាក់ឈើច័ន្ទគ្រឹស្នាពីប្រជាជន ឥណ្ឌានាសម័យដើម។ ប្រាសាទបន្ទាយស្រីបានរុករកឃើញដោយជនជាតិបារាំងម្នាក់នៅឆ្នាំ ១៩១៤ តែនៅក្នុងឆ្នាំដែលបានរកឃើញរហូតដល់ឆ្នាំ១៩២៤ គេពុំបានកាប់ឆ្ការអ្វីឡើយ។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩២៣ មានអំពើចោរកម្មដោយពួកបច្ចឹមប្រទេស បានមកលួចរូបចម្លាក់ព្រមទាំងក្បាច់ផ្តែរ ដែលមានតម្លៃជាច្រើនយកទៅប្រទេសវា ពេលនោះទើបមានវិធានការធ្វើការស្រាវជ្រាវតាមរបៀបបុរាណវិទ្យា ចាប់ពីពេលនោះមក។ ចោររូបនោះត្រូវបានឃុំខ្លួនទុកហើយបញ្ជូនទៅក្រុងភ្នំពេញ។ មិនយូរប៉ុន្មានចោររូបនោះត្រូវបានគេដោះលែងឲ្យរួចខ្លួនវិញ ក្រោយពីយកផ្ទាំងចម្លាក់ទាំងឡាយដែលខ្លួនលួចបានប៉ុន្មានត្រឡប់មក វិញ។ ប្រាសាទបន្ទាយស្រីជាប្រាសាទដំបូងគេនៅតំបន់អង្គរ ដែលត្រូវបានគេជួសជុលឡើងយ៉ាងត្រឹមត្រូវ បន្ទាប់ពីជនជាតិបារាំងធ្វើការស្រាវជ្រាវនូវក្បួនមួយចំនួនពី ប្រាសាទBOROUDUR នៅប្រទេសជ្វាមក។
កុំចាំ បាច់ភ្ញាក់ផ្អើលធ្វើអ្វី នៅពេលដែលអ្នកធ្វើដំណើរទៅទស្សនា អ្នកនឹងឃើញប្រាសាទនេះមានទំហំប្រកបដោយសភាពតូចច្រឡឹង។ ទោះជាប្រាសាទនេះមានទំហំតូចហើយប្លង់តូចខុសខ្នាតពិតមែនតែ ស្ថាបត្យកម្ម ព្រមទាំងក្បូរក្បាច់រចនាដែលតុបតែងលំអរប្រាសាទជុំវិញមានគុណភាព ដ៏ល្អប្រណិត។ បើយោងទៅតាមលោក Mauri Glaize បានសរសេរ បញ្ជាក់អះអាងថា ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ជាប្រាសាទមួយដែលល្អជាងគេបំផុត ដែលបានដក់ជាប់ក្នុងទឹកចិត្តរបស់មនុស្សគ្រប់រូប ដែលធ្វើឲ្យគេមានចិត្តនឹងគិតចាំជានិច្ច រហូតរកទីបំផុតគ្មាន។ អក្សរចារិកដែលអត្ថាធិប្បាយពីសាច់រឿងប្រាសាទនេះ គេបានរកឃើញនៅខាងក្នុងទ្វារចូលនៃកំផែងជាន់ទីមួយ កាលពីនៅឆ្នាំ១៩៣៦។ ប្រាសាទបន្ទាយស្រីមានប្លង់រាងជាការេព័ទ្ធជុំវិញទៅដោយកំផែងថ្ម បាយក្រៀមមួយ មានទ្វារចូលពីរ មួយស្ថិតនៅខាងកើត មួយស្ថិតនៅខាងលិច។ ប្រាសាទនេះព័ទ្ធជុំវិញទៅដោយកំផែងបីជាន់ ចំពោះផ្លូវខាងកើតជញ្ជាំងធ្វើពីថ្មបាយក្រៀម ដោយទ្វារចូលមានរាងជាក្រឡាចក្រត្រង់លំអរទៅដោយទ្វារមួយនៅតាម ជ្រុងនីមួយៗ។ ចំណែកឯសសរស្តំវិញធ្វើឡើងពីថ្មភក់។ នៅលើហោជាងគេបានអត្ថាធិប្បាយនូវសាច់រឿងរបស់ព្រះឥន្រ្ទទ្រង់គង់ ប្រថាប់នៅលើដំរីក្បាលបី។ នៅលើហោណាំងខាងកើត ធ្វើឡើងពីថ្មពណ៌ក្រហមហើយមានក្បូរក្បាច់ល្អប្រណិត។ នៅជាប់កំផែងប្រាសាទមានផ្លូវចូលវែងមួយ ដែលសុទ្ធសឹងតែលំអរទៅដោយបង្គោលថ្មភក់ជាច្រើនស្ថិតនៅអមសងខាង។ រីឯនៅតាមសងខាងផ្លូវចូលវិញមានបន្ទប់រោងទងជាច្រើន ជញ្ជាំងធ្វើលឡើងពីថ្មបាយក្រៀម ចំណែកឯសសរពេជ្រវិញធ្វើឡើងពីថ្មភក់នៅចំផ្នែកកណ្តាលនៃបន្ទប់ រោងទងទាំងនេះ មានលំអរទៅដោយទ្វារតូចៗជាច្រើន។ នៅខាងឆ្វេងដៃនៅផ្លូវចូលនេះ មានបន្ទប់វែងៗបីខ្នងនៅស្របគ្នាទាំងអស់។ សំណង់ទាំងបីខ្នងលយពីជើងទៅត្បូង រីឯនៅខាងស្តាំវិញមានសំណង់តែមួយគត់លំអរដោយហោជាងមួយដ៏ល្អ ប្រណិត ហោជាងបានអធិប្បាយនូវសាច់រឿងនៃអវតាមួយរបស់ព្រះវិស្ណុឈ្មោះនរសឹង្ហ។ ព្រះអង្គទ្រង់ប្រយុទ្ធជាមួយស្តេចយក្ស ដោយចាប់ហែកស្តេចយក្សនោះ។ នៅចុងសងខាងផ្លូវចូលមានហោងជាងមួយផ្ទាំង នៅប៉ែកខាងស្តាំដៃសណ្តូកត្រដឹងនៅលើដី ហោជាងនោះអធិប្បាយនូវរឿងមួយនៃរឿងរាមកេរ្តិ៍ ត្រង់នាងសេដាត្រូវក្រុងរាពណ៍ចាប់ពង្រត់ទៅក្រុងលង្កា។ មានស្រះទឹកមួយនៅក្នុងកំផែងជាន់ទីមួយ (១១៥.៩៥) ចំណែកឯកំផែងទីពីរវិញ ធ្វើឡើង ពីថ្មបាយក្រៀម ក្លោងទ្វារមួយនៅខាងកើត មួយទៀតនៅខាងលិច(៣៨ម)។ នៅបរិវេណខាងក្នុងមានសំណង់ថ្មបាយក្រៀមបន្ថែមចំនួន៦ទៀត។ សំណង់ពីរឋិតនៅខាងកើត ចំណែកពីរទៀតឋិតនៅខាងលិច ហើយនឹងសំណង់ពីរខ្នងវែងៗទៀត មួយខ្នងឋិតនៅខាងជើង មួយខ្នងទៀតឋិតនៅខាងត្បូង។ សំណង់ទាំងអស់នេះជាផ្ទះសំណាក់សម្រាប់ធ្វើសមាធិ។ ចំណែកទ្វារចូលពីរខាងកើតរបស់កំផែងនេះ មានរាងជាក្រឡាចក្រត្រង់ព្រមទាំងមានហោណាំងពីរ ហើយមានហោជាងជាច្រើនដែលគេសាងឡើងយ៉ាងហ្មត់ចត់នៃស្ថាបត្យកម្មពី ឈើទាំងអស់ ហើយចុងសងខាងហោជាងវិញ គេឆ្លាក់រាងត្រីកោណរាងដូចគូថខ្យង។ ចំណែកឯនៅតាមស៊ុមទ្វារវិញ បណ្ណាល័យពីរខ្នងស្ថិតនៅខាងក្នុងបរិវេណប្រាសាទ បណ្ណាល័យមួយខ្នងឋិតនៅខាងឆ្វេង មួយខ្នងទៀតឋិតនៅខាងស្តាំ ហើយចំហរទ្វារទៅខាងលិច។ ជញ្ជាំងបណ្ណាល័យទាំងពីរខ្នងនេះ ធ្វើឡើងដោយដំបូលរាងកោងធ្វើឡើងពីឥដ្ឋ។
ប្រាសាទអង្គរវត្ត
អង្គរវត្តស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។ នគរវត្ដជាស្នាដៃដ៏ធំចម្បងអស្ចារ្យរបស់ ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ដែលមានឈ្មោះល្បីល្បាញរន្ទឺសុះសាយ ទៅគ្រប់ទិសទី លើពិភពលោក មិនតែប៉ុណ្ណោះ ប្រាសាទនគរវត្ដក៏ជារូបភាពតំណាងប្រទេសជាតិខ្មែរផងដែរ។
នគរវត្ដមានកសិណ រឺគូទឹកព័ទ្ធជុំ វិញប្រហែលជា ១៦គ.ម
ចំណែកកសិណពិតប្រាកដរបស់ប្រាសាទ មានបណ្តោយប្រវែង១៥០០ម x ទទឹង១៣០០ម លើ២០០ម
ផ្លូវធំដើរចូលពីទិស ខាងលិចទៅដល់ប្រាសាទកណ្តាលមានប្រវែង២៥០ម
ឯកំពូលកណ្ដាលខ្ពស់ធំជាងគេបំផុតរបស់នគរវត្ដ មានកម្ពស់ ៦៥ម ។
ប្រាសាទអង្គរវត្ត មានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងនៃក្រុងសៀមរាប ក្នុងស្រុកសៀមរាប
មានចម្ងាយ ៧ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត តាមផ្លូវកូម៉ៃ ឬផ្លូវសាលដឺ ហ្គោល។
ប្រាសាទអង្គរវត្តត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ នៅឆ្នាំ១៩៩២។ ប្រាសាទអង្គរវត្តត្រូវបានរកឃើញឡើងវិញដោយ ប្រវត្តិវិទូបារាំងលោក ហង់រី មូហូ(Henri Mouhot) នៅឆ្នាំ១៨៦០។
- ប្រាសាទអង្គរវត្តស្ថិតនៅត្រង់កន្លែងដែលមានកូអរដោនេ 13°24′45″N, 103°52′0″Eកូអរដោនេ: 13°24′45″N, 103°52′0″E
អំពីឈ្មោះប្រាសាទ
ពាក្យថាអង្គរ តាមវចនានុក្រមរបស់លោកគ្រូ ពៅ សាវរស អង្គរមកពីពាក្យសំស្ដ្រឹតថា នគរ មានន័យថាទីក្រុង ធានី អាណាចក្រ ។ រីឯពាក្យ វត្ត ជាទីដែលមានព្រះសង្ឃគង់នៅ ។ រួមន័យមក អង្គរវត្តមានន័យថាជាទីក្រុងដែលមានវត្តពុទ្ធសាសនា។
ប្រាសាទអង្គរវត្តមានឈ្មោះដើមថា “ប្រាសាទបរមវិស្ណុលោក“។
ការវិវត្តន៍នៃឈ្មោះ អង្គរវត្ត
នេះអាចត្រូវបានគេយកមកប្រើតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ។
តាមសិលាចារិកនៅសតវត្សរ៍ទី១៦បញ្ជាក់ថា ឈ្មោះប្រាសាទអង្គរវត្តគឺ ព្រះមហានគរឥន្ទ្រប្រត្ថព្រះពិស្ណុលោក។ ពាក្យ ឥន្ទ្រប្រត្ថ មានន័យថា “ទីក្រុងរបស់ព្រះឥន្ទ“។ មួយចំណែកទៀតនៅសតវត្យរ៍ទី១៧ត្រូវបានគេហៅថា “ឥន្ទបត្ថម្ភានគរស្រីសុធរវពិស្ណុលោក“។
ឈ្មោះថា អង្គរវត្ត គឺជាឈ្មោះសាមញ្ញសំរាប់កំណត់ប្រាសាទដែលជាបូជនីយដ្ឋាននេះ។ ចំពោះប្រជាជនខ្មែរជាពិសេសអ្នករស់នៅខេត្តសៀមរាបច្រើននិយមហៅឈ្មោះរួមមួយថា អង្គរវត្តតូច។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកនិពន្ធនៅលើពិភពលោកទាំងអស់បានកំណត់ហៅឈ្មោះរួមមួយថា អង្គរវត្ត រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
ប្រវត្តិ
ប្រាសាទអង្គរវត្តបានសាងសង់ នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ដោយព្រះបាទព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២(ខ្លះសរសេរ :ព្រះបាទសូរិយាវរ្ម័នទី២) (១១១៣—១១៥០) ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយព្រះវិស្ណុ ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទនេះមានលក្ខណៈល្អវិចិត្រ និងបង្ហាញនូវសិល្បៈខ្មែរដ៏អស្ចារ្យដល់កំពូល[១]។
បើតាមលោកហ្សែសឺដែស ប្រាសាទអង្គរវត្តគឺតំណាងឲ្យពិភពលោក។ ប្រាង្គកណ្តាលតំណាងឲ្យភ្នំព្រះសុមេរុដែលស្ថិតនៅកណ្តាលពិភពលោក។ ប្រាង្គទាំង៥ តំណាងឲ្យកំពូលភ្នំព្រះសុមេរុដែលជាជាយផែនដី និងគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញប្រាសាទគឺ ជាសមុទ្រដែលព័ទ្ធជុំវិញ។ ប្រាសាទអង្គរវត្តមានឈ្មោះដើមថា ប្រាសាទបរមវិស្ណុលោក។
ប៉ុន្តែការវិវត្តន៍នៃឈ្មោះអង្គរវត្តនេះ
អាចត្រូវបានគេយកតាមប្រវត្តិសាស្រ្ត។ ស្លាកស្នាមដំបូងគឺ មាននៅសតវត្សរ៍ទី១៦។
ជាការពិតណាស់ប្រាសាទនេះបាន ក្លាយទៅជា កន្លែងពុទ្ធសាសនាដ៏ល្បីល្បាញមួយ។
តាមសិលាចារិកនៅសតវត្សរ៍ទី ១៦ ឈ្មោះនៃប្រាសាទអង្គរវត្តគឺ ព្រះមហានគរឥន្រ្ទប្រត្ថព្រះពិស្ណុលោក(ឥន្រ្ទប្រត្ថ ជាភាសាសំស្រ្កឹត ហើយបានក្លាយទៅជាភាសាបាលី ឥន្ទបត្ថ បញ្ជាក់ទៅលើការឆ្លងពីព្រហ្មមញ្ញសាសនា ទៅព្រះពុទ្ធសាសនាហិនយាន។
ពាក្យឥន្រ្ទប្រត្ថ មានន័យថា ទីក្រុងរបស់ព្រះឥន្ទ ។ ក្នុងព្រហ្មមញ្ញសាសនា
គេជឿថាព្រះឥន្ទមានទីកន្លែននៅលើដី។ ពាក្យនេះជាកន្លែងសម្រាប់ គោរពបូជា។
ឧទាហរណ៍ដូចជាវត្តទាំងពីរនៅក្នុង ប្រាសាទអង្គរវត្តមានឈ្មោះថា ឥន្ទបត្ថបុរីខាងត្បូង និង ឥន្ទបត្ថបុរីខាងជើង ។ ការហៅទៅលើឈ្មោះថាពិស្ណុលោក គឺសម្រាប់រំលឹកទៅដល់ មរណៈនាមរបស់ស្តេច ដែលបានកសាងប្រាសាទនេះ គឺបរមវិស្ណុលោក រីឯ ស្រីសុធរ ជាការហៅដើម្បីរំលឹកឡើងវិញ ទៅលើឈ្មោះទីក្រុងចាស់នៅអង្គរ ឈ្មោះថាស្រីយសោថបុរ ។) ហើយមួយចំណែកទៀតនៅសតវត្យរ៍ទី ១៧ ហៅថាឥន្ទបត្ថម្ភានគរ ស្រីសុធរវពិស្ណុលោក ។ ចំណែកឈ្មោះថាអង្គរវត្ត គឺជាឈ្មោះសាមញ្ញសម្រាប់កំណត់បូជនីយដ្ឋាននេះ។ ចំពោះប្រជាជនខ្មែរ ពិសេសអ្នករស់នៅខេត្តសៀមរាប ច្រើនហៅឈ្មោះរួមមួយគឺ អង្គរវត្តតូច។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកនិពន្ធអឺរ៉ុប ទាំងអស់បានកំណត់ហៅឈ្មោះរួមមួយគឺ អង្គរវត្ត។
ស្ថាបត្យកម្ម
ប្រាសាទអង្គរមានកម្ពស់ ៦៥ម៉ែត្រ មានក្រឡាផ្ទៃប្រហែល ២០០ហិចតា រាងចតុកោណ
ដែលកំណត់ដោយកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ និង គូទឹក ដែលមានទទឹង ២០០ម៉ែត្រ។
បរិវេណនៃកំពែង គឺមានប្រវែងប្រហែល ៥,៥គ.ម ។
ផ្លូវចូលធ្វើអំពីថ្មភក់មានប្រវែងបណ្តោយ ២៥០ម៉ែត្រ និងទទឹង ១២ម៉ែត្រ ។
ដោយសារតែទំហំដ៏ធំ និងស្ថាបត្យកម្មដ៏អស្ចារ្យនេះ មានមនុស្សមួយចំនួនគិតថា
ប្រាសាទអង្គរវត្តមិនមែនជាស្នាដៃរបស់មនុស្សទេ គឺជាស្នាដៃរបស់អាទិទេព ។
នៅខាងមុខផ្លូវចូលមានតោថ្មធំៗ ឈរយាមនៅអមសងខាងផ្លូវ ។ នៅខាងចុងនៃផ្លូវចូលនោះ
មានគោបុរៈប្រាង្គបី ដែលមានកម្ពស់ខុសគ្នា
ហើយប្រាង្គផ្នែកខាងលើត្រូវបានដួលរលំហើយ ។ នៅគោបុរៈនោះ
មានថែវដែលមានកំពូលជាវូត ។ បន្ទាប់ពី
គោបុរៈមកគឺមានផ្លូវមួយដែលមានប្រវែងបណ្តោយ ៣៥០ម៉ែត្រ និង ទទឹង ៩ម៉ែត្រ
ធ្វើពីថ្មភក់ និង បង្កាន់ដៃនាគនៅអមសងខាង ។
ចម្លាក់ថែវនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទអង្គរវត្ត
ចម្លាក់ថែវដែលព័ទ្ធជុំវិញប្រាសាទអង្គរវត្តនៅ ជាន់ទី១
ជាចម្លាក់លើថ្មភក់មានទំហំ ១,២០០ម៉ែត្រការេ។ ចម្លាក់នោះចែកជា ៨ផ្ទាំង និង ២
ផ្ទាំង នៅពន្លាជ្រុងនៃ ថែវខាងលិច។ សាច់រឿង នៃចម្លាក់នោះចាប់ផ្តើមតាម ជួរដេក
តាមជញ្ជាំងពីធ្វេងទៅស្តាំ។ នៅកន្លែងខ្លះមានព្រំផងដែរ។
សាច់រឿងនោះត្រូវបានរៀបចំតាមរបៀប គឺដាច់ពីគ្នា ឬស្ថិតនៅពី លើគ្នា។
ចម្លាក់នេះត្រូវមើលពីធ្វេងទៅស្តាំ។
អ្នកទស្សនាគួរដើរមើលដោយចូលតាមច្រកកណ្តាលខាងលិច រួចបត់ស្តាំ និង ដើរជុំវិញ។
ចម្លាក់ទាំងនោះរួមមាន៖
- (១) ថែវខាងលិច(ត្បូង) : បង្ហាញពីចម្បាំងរបស់គូរុសាត្រា (មហាភារតៈ) ។
- (២) ពន្លាជ្រុង(និរតី) : បង្ហាញពី ឆាកនៃរឿងរាមកេរិ៍្ត ។
- (៣) ថែវខាងត្បូង(លិច) : បង្ហាញពីព្យុហយាត្រារបស់ព្រះបាទសូរ្យវ័រ្មនទី ២ ។
- (៤) ថែវខាងត្បូង(កើត) : បង្ហាញពីរឿងឋានសួគ៌ និង ឋាននរក ។
- (៥) ថែវខាងកើត(ត្បូង) : បង្ហាញពីរឿងកូរសមុទ្រទឹកដោះ ។
- (៦) ថែវខាងកើត(ជិតផ្លូវចូល) : ជាសិលាចារិក ។
- (៧) ថែវខាងកើត(ជើង) : បង្ហាញពីជ័យជំនះរបស់ព្រះវិស្ណុ លើពួកអសុរៈ ។
- (៨) ថែវខាងជើង(កើត) : បង្ហាញពីជ័យជំនះរបស់ក្រឹស្ណៈ និង បាណ្ឍៈ ។
- (៩) ថែវខាងជើង(លិច) : បង្ហាញពីចម្បាំងរវាងទេតា និងពួកអសុរៈ ។
- (១០) ពន្លាជ្រុង(ពាយព្យ) : បង្ហាញពីឆាកនៃរឿងរាមកេរិ៍្ត ។
- (១១) ថែវខាងលិច(ជើង) : បង្ហាញពីចម្បាំងនៅក្រុងលង្កា(រឿងរាមកេរិ៍្ត)។
No comments:
Post a Comment